Het is een veelbesproken onderwerp, het gooien van drank en voorwerpen richting het speelveld. In 2023 zijn er nu al minimaal drie wedstrijden tijdelijk stilgelegd door het gooien van dranken richting spelers of de scheidsrechter. Een verbod op het nuttigen van alcohol op de tribunes komt er alleen voorlopig nog niet.
Door Siebe van Eijk en Rowan Havelaar
Het meest recente incident vond plaats op Het Kasteel, waar tijdens Sparta – FC Utrecht net na rust scheidsrechter Joey Kooij en Utrechtse goalie Vasilios Barkas werden belaagd door een aantal plastic bekers met drank erin. Kooij besloot de wedstrijd tijdelijk stil te leggen, waarna er na een afkoelperiode weer kon worden gevoetbald. Een dag later kwam thuisclub Sparta Rotterdam met een officieel statement waarin de Kasteelclub concludeert dat de ongeregeldheden tijdens voetbalwedstrijden in Nederland veel aan de gang zijn: “We moeten constateren dat er een trend gaande is in het betaald voetbal waar zelfs Sparta mee te maken heeft. Weliswaar in mindere mate dan de grotere incidenten die we de afgelopen periode zien in de diverse stadions, maar we sluiten de ogen er niet voor dat het aantal stadionverboden ook bij Sparta aan het stijgen is.”
Internationaal overleg
Toch is er nog altijd geen oplossing gevonden om het gooien van bekers drank en andere voorwerpen richting het speelveld tegen te gaan. In de Engelse voetbalcompetities is het bijvoorbeeld verboden om op de tribune plaats te nemen met een bekertje drank in de hand. Dit moet voor, tijdens de rust of na de wedstrijd genuttigd worden. De KNVB geeft aan dat er regelmatig met andere landen wordt gesproken over oplossingen: ‘’Er vindt internationaal overleg plaats op het gebied van veiligheid. Daarbij proberen de landen van elkaar te leren, maar situaties kunnen vaak niet één op één worden overgenomen vanwege verschillen in wet- en regelgeving.’’
Straffen
Daarnaast wil de KNVB de mensen die zich wél gedragen niet straffen door toedoen van anderen: ‘’Toch vinden we dat wangedrag uitgebannen moet worden.’’ Dit wangedrag bannen ze uit door stadionverboden op te leggen. Daders worden opgespoord, krijgen een landelijk stadionverbod en mogen dus niet meer in de buurt komen van een voetbalstadion in Nederland. Kijkend naar de situatie kan ook de club in diskrediet komen. Hen wordt straffen opgelegd, dat uiteen kan lopen van geldboetes tot zelfs een thuiswedstrijd in een leeg stadion. Als reactie hierop kunnen clubs zelf besluiten welke maatregelen zij nemen om deze straffen te voorkomen.
Maatregelen
Het gooien van voorwerpen in voetbalstadions is strafbaar en kan leiden tot een stadionverbod van drie tot negen maanden plus een geldboete. Feyenoord scherpte bijvoorbeeld de veiligheidsmaatregelen aan voor De Klassieker tegen Ajax door netten rondom het veld te plaatsen. Dit om te voorkomen dat er voorwerpen en dranken konden worden gegooid richting spelers, staf en arbitrage. Olav Ouwerkerk, veiligheidscoördinator bij FC Dordrecht, vindt dat het gooien per club verschilt en niet zo vaak gebeurt bij ‘kleinere’ clubs. ‘’Bij de grote clubs komen supporters uit alle hoeken en gaten van het land. Daar is het ‘ons kent ons’ principe niet zo groot als hier in Dordrecht bijvoorbeeld. Hierdoor hebben we weinig last van deze bierwerpers’’, aldus Ouwerkerk. Toch gebeurt het in de kleinere stadions nog steeds. Dat is te verklaren volgens Ouwerkerk: ‘’Het gebeurt overal, maar hier is het makkelijker te handhaven. Datzelfde geldt voor het rookverbod in stadions. In de Johan Cruijff ArenA snap ik goed dat stewards niet alles zien, dat is hier een ander verhaal.”
Sociale controle
Vorig seizoen besloot FC Twente tijdens een aantal wedstrijden geen alcohol te schenken in het uitvak. Rob Vreeswijk, ex-voorzitter van de Twentse supportersverenging ‘4everred’ ziet een algemeen alcoholverbod niet zitten. ‘’Het hoort bij de Nederlandse sportcultuur. Het verbieden van alcohol veroorzaakt alleen maar trammelant.’’ Want, stelt Vreeswijk: ‘’Van een Tukker pak je het bier niet af, dat vinden we veel te lekker.’’ Volgens de FC Twente-seizoenkaarthouder is er genoeg sociale controle in stadions, waardoor supporters wel twee keer nadenken voordat ze gooien. Verder zou het probleem niet verholpen worden door een ‘simpel’ verbod. ‘Supporters die willen, gooien dan wel cola’. Volgens Vreeswijk werkt het beter om de rotte appels eruit te plukken en deze ‘spelbedervers’ hard te straffen. ‘’Als je iemand op Vak P, de harde kern van FC Twente, boos aankijkt, krijg je een stomp in je gezicht. Bij dit soort jongens ligt de sociale controle lager. Dus moet je erop inzetten dat er meer gecontroleerd wordt daar.’’
Een verbod komt er dus nog niet, dat voornamelijk omdat het probleem zich mogelijk zelf zal oplossen. Door de sociale controle, sterkere handhaving in stadions en het ophangen van netten zal het snel onmogelijk worden om de wedstrijden te belemmeren door het gooien van bier.