Heerlijk op vliegvakantie naar de zon en dat ook nog met 8% minder CO2-uitstoot. Het klinkt te mooi om waar te zijn, maar organisaties bieden het echt aan. Mensen kiezen steeds vaker voor de ‘groenere’ manier van vliegen, vaak alleen maar omdat ze zich voor hun vlieggedrag schamen.
Het is geen misleidende reclame van organisaties, want er is jarenlang aan een model gewerkt om het te berekenen. ‘’Er spelen veel factoren mee in het rekenproces. Belangrijk is hoeveel mensen maatschappijen in een vliegtuig proppen’’, stelt Paul Peeters, lector duurzaam toerisme en vervoer aan de Breda University of Applied Sciences. Ryanair en Easyjet staan erom bekend zoveel mogelijk mensen in een vliegtuig te gooien en dat, stelt Peeters, is waar het vooral om draait. ‘’Je ligt daar met je benen in je nek, dus passen er ontzettend veel mensen in. Daardoor heb je minder emissie per hoofd en reis je dus ‘zuiniger’.’’
Niet te koop
Luchtvaartmaatschappijen zijn volgens Peeters vrij serieus bezig met duurzamer vliegen. ‘’Het is niet zo dat je dit label kan kopen bij een aanbieder, iets wat je bij andere labels bijvoorbeeld wel ziet. Maatschappijen bieden het eerlijk aan en leven de regels van het groene label goed na.’’ Het kan nauwkeurig worden berekend hoeveel een vliegtuig precies uitstoot, legt Peeters uit. ‘’Zodra het toestel bekend is waarin gevlogen wordt en we ook weten wat voor motor gebruikt wordt, kunnen we heel nauwkeurig berekenen hoeveel emissies er bespaard wordt.
Eigen straatje schoonvegen
Door het kiezen van de groene optie krijgt de consument meteen een goed gevoel. De consument wil namelijk compenseren voor het feit dat hij vliegt. Er wordt een strijd in de hersenen gevoerd tussen milieu en vliegen. ‘’Cognitieve dissonantie heet dat in de psychologie’’, stelt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen. ‘’Mensen denken dat ze milieuvriendelijk bezig zijn door bijvoorbeeld duurzamer te vliegen. Maatschappijen gebruiken dan termen als ‘groener vliegen’, maar dat is natuurlijk totale onzin’’, aldus Tertoolen. Mensen besluiten volgens Tertoolen niet zo snel om helemaal niet meer te vliegen, maar om bijvoorbeeld elektrisch te gaan rijden.
Slim spelen
Reisorganisaties spelen slim in op deze tweestrijd in de hersenen, stellen zowel Peeters als Tertoolen. Via deze manieren van reclame maken ze gebruik van de schaamte of twijfel die mensen krijgen als ze vliegen. ‘’Bij luchtvaartmaatschappijen kan je extra betalen en dan worden er bomen geplant om te compenseren voor het vliegen. Zo geef je de mensen een idee dat ze iets goeds terug doen, terwijl dat in de werkelijkheid niet zo is’’, legt Tertoolen uit. De organisaties en luchtvaartmaatschappijen spelen hier ook een slim politiek spel. ‘’Ze kunnen binnen de politiek natuurlijk beslissen om veel meer wetten te maken tegen de luchtvaart. Maar als zij kunnen zeggen: ‘kijk is, we besparen 11% CO2-uitstoot op deze vluchten’ wordt dat al lastiger’’, stelt Peeters vervolgens.
Één ding is volgens Peeters wel duidelijk: ‘’Die 8% minder is natuurlijk mooi, maar het moet uiteindelijk allemaal naar 0.’’